علی ابن ابی طالب و کشتار ایرانیان

این قديمی ترين تصويری است که از علی بر روی پوست نقاشی شده است و در موزه لوور پاريس نگهداری می شود.


علی ابن ابی طالب يکی از مشاوران نزديک عمر (خليفه دوم مسلمانان ) در هنگام حمله لشکر اسلام به ايران بود .زمانی که عمر

می خواست خود شخصا در اين جنگها حاضر شود، علی به او گفت : " تو سر اين سپاهی اگر بروی و کشته شو ی، سپاه اسلام متلاشی می شود . تو بايد مرکز خلافت را داشته باشی تا اگر سپاه اسلام شکست خورد ، ايرانيان بدانند که اين نيرو پشت دارد " (تاريخ طبری، جلد 5، ص 1943 و 1945 ، اخبار.(446

–الطول ص 147 و نهج البلاغه ص443

عمر که داماد علی بود و روی حرفهای وی حساب می کرد پيشنهاد وی را پذيرفت و در دارالخلافه ماند و در راس لشکريان اسلام

پس از پايان سلطنت 3 تن از خلفای مسلمانان (ابوبکر،عمر، عثمان ) نوبت سلطنت علی رسيد که بسيارلرزان و کوتاه بود . اختلافات معاويه و علی بر سر قدرت بالا گرفت و سبب ساز جنگهای طولانی گرديد .علی جهت تامين مخارج اين جنگها مجبور بود که باج و خراج بيشتری از ايرانيان اخذ کند . اين فشارها موجب قيامها و مقاومتهای دليرانه از سوی شهرهای مختلف ايران شد بطوری که امام علی بی رحم ترين سرداران خود ، از جمله « زياد ابن ابيه » ، « خليد بن طويف » را بسوی خراسان، فارس، ری ، آذربايجان و ساير شهرها و بلاد اعزام داشت

در ادامه به مواردی از سرکوب قيامهای مردم ايران در زمان خلافت علی ابن ابی طالب می پردازيم:

در زمان علی ابن ابی طالب، مردم استخر چندين بار قيام کردند . علی ابن ابی طالب در يکی از آن موارد « عبدالله بن عباس » را در راس لشکری به آنجا گسيل داشت و شورش توده ها را در سيل خون فرونشاند (فارسنامه ابن بلخی، ص 136 ). در مورد ديگر که مردم استخر شوروش کردند، علی ابن ابی طالب « زياد بن ابيه » را به آنجا گسيل داشت تا به سرکوبی اين قيام بپردازند . در مورد جنايات و کشتار مردم استخر توسط زياد بن ابيه کتابها و روايت زيادی نوشته و نقل شده است (رجوع کنيد به کتاب مروج الذهب،. جلد دوم ص 29
در سال 39 هجری مردم فارس و کرمان نيز سر به شورش گذاشتند و حکام ستمگر علی ابن ابی طالب را از شهر خود بيرون کردند. امام علی مجددا زياد بن ابيه را به آنجا گسيل داشت و لشکريان وی از هيچ جنايتی فروگذاری نکردند. (تاريخ طبری، جلد 6، صفحه 2657 و يا فارسنامه، ص136
مردم خراسان نيز در زمان علی ابن ابی طالب برای چندين بار قيام کردند و چون چيزی نداشتند بعنوان باج و خراج بپردازند، از دين اسلام برگشته و به مقاومت سخت و جانانه ای دست زدند. علی ابن ابی طالب « جعده بن هبيره » را بسوی خراسان فرستاد. او مردم نيشاپور را محاصره کرد تا مجبور به صلح شدند. ( تاريخ طبری، جلد 6، ص 2586 و فتوح البلدان ص292

در زمان علی ابن ابی طالب مردم شهر ری نيز سر به طغيان برداشتند و از پرداخت خراج خودداری کردند. علی ابن ابی طالب « ابوموسی » را با لشکری زياد به سرکوب شوروش فرستاد و امور آنجا را بحال نخستين برگرداند. ابوموسی پيش از اين طغيان نيز، يکبار ديگر بدستور علی ابن ابی طالب به جنگ مردم شهر ری گسيل شده بود. (فتوح البلدان ص 150

به روزگار خلافت علی بن ابی طالب، چون پايان سال 38 و آغاز سال 39 بود، حارث بن سره عبدی، به فرمان علی لشکر به خراسان کشيد و پيروز شد، غنيمت بسيار و برده ی بی شماربدست آورد. تنها در يک روز، هزار برده ميان يارانش تقسيم کرد. لکن سرانجام خود ويارانش، جز گروهی اندک، در سرزمين قيقان (سرحد خراسان) کشته شد. (فتوح البلدان،بلاذری


علی بن ابی طالب، عبدالرحمن بنی جز طائی را به سيستان فرستاد . لکن حسکه حبطی وی را بکشت، پس علی فرمود : بيايد که چهار هزار تن از حبطيان را به قتل رسانيم . وی را گفتند :حبطيان پانصد تن هم نشوند. (فتوح البلدان، بلاذری

علی ولايت آذربايجان را نخست به سعيد بن ساريه خزاعی و سپس به اشعث بن قيس داد . يکی از شيوخ آذربايجان نقل می کند که وليد بن عقبه همراه با اشعث بن قيس به آذربايجان می آيند .و چون وليد آن ديار را ترک کرد ، مردم آذربايجان قيام کردند . اشعث از وليد طلب ياری کرد و وليد برای ياری وی سپاهی از کوفه به در آنجا گسيل داشت. اشعث، حان به حان (حان= خانه به خانه) فتح کرد و پيش رفت . و پس از فتح آذربايجان گروهی از تازيان اهل عطا را بياورد و درآنجای ساکن ساخت و آنان را فرمان داد که مردم را به اسلام خوانند. (فتوح البلدان، بلاذری

برای آشنایی بیشتر با شخصیت علی ابن ابی طالب به کتاب زیر مراجعه کنید

پژوهشی در زنگانی علی نماد شیعه گری

"A Must read article"

http://www.ketabfarsi.org/ketabkhaneh/ketabkhani/ketab880/ketab880.pdf